“Kürdüm, Eşcinselim, Öldürülürüm, Başka Şehre Gitmem”
Diyarbakır’da, töre gölgesinde eşcinsel olmak ne demek, bilir misiniz?
Hewi, Çirusk, Isra, Öykü ve Ümit anlatıyor.
Onları ilk kez geçen yıl Diyarbakır’daki 1 Mayıs mitinginde gördük. Gökkuşağı renklerinde bayrakları vardı. Hebûn Toplumsal Cinsiyet Cinsel Yönelim Cinsiyet Kimliği Çalışmaları Derneği 2011 Mart’ında kuruldu. Kürtçe bir sözcük olan Hebûn, Türkçe ‘varoluş’ demek. Diyarbakır ve Güneydoğu’daki LGBT’ler (Lezbiyen biseksüel gay transseksüel) için mücadele ediyor.
Erzurum, Siirt, Batman, Bingöl, Muşlu eşcinseller de Diyarbakır merkezli Hebun’a gizleyerek de olsa büyük ilgi gösteriyorlar. Homofobinin feodal gelenek ve yazılı olmayan töre kanunlarını beslediği bir bu kentte her biri kendi dünyasının kahramanı.
Kimi üniversite mezunu, kimi 11 kardeşli. Kosovalı Ümit’in dışında hepsi Kürt, hepsi Diyarbakırlı.
Yürüdükleri yolda ölümü göze almışlar. Cesurlar. Evlerinde, sokaklarında korkuyla yaşadıkları halde hiçbiri Diyarbakır’ı bırakıp başka bir şehre ya da ülkeye gitmeyi düşünmüyor. Siyasi bilinçleri, toplumsal duyarlıkları, gündem takipleri müthiş. Birbirlerine sımsıkı kenetlenmişler. Dostluk ve dayanışma içindeler.
Diyarbakır Sanat Sokağı’ndaki bir kafede buluştuk. Surlardaki fotoğraf çekiminden sonra sohbetimize travesti Öykü’nün evinde devam ettik. Kadehlerimizi, kimsenin öteki olmadığı bir Türkiye’nin şerefine kaldırdık.
Eşcinsel töresine kurban giden Roşat
Roşat (R.Ç. 18), geçtiğimiz temmuzda babası, amcası ve kuzenleri tarafından öldürülen Diyarbakırlı bir eşcinsel. Ailesi cinsel kimliğini fark edince önce vazgeçirmeye çalıştılar. Roşat’ı kararından döndüremeyince aile meclisi toplandı. Roşat, öldürüleceğini anlayınca can havliyle apartmandaki tüm kapıları çalıp yardım istedi. İncecik sesiyle önce kız çocuğu sandı komşular. Amcaoğulları kendilerinin polis olduğunu söyleyince kapıları kapattılar. Aile erkekleri, merdiven tırabzanlarını tutan ellerine vura vura sürükleyip götürdüler. Elazığ yolunda infaz ettiler. Roşat’ın cesedi bulunduğunda ailesi cinayeti ve nedenini gizledi. Gerçek, MOBESE kamerası sayesinde ortaya çıktı. Hebûn LGBT Derneği tüm STK, kadın örgütleri ve insan hakları savunucularını Roşat’ın mahkemesini izlemeye çağırıyor.
Aşkı için Edirne’den geldi
Ümit (25)
Aslen Arnavutum. Ailem Kosova göçmeni. Edirne’de yaşıyorlar. Bir yıldır Diyarbakır’dayım. Gelme nedenim, biraz aktivizm biraz da aşk. Edirne’de bulamadığım samimiyeti, çocukluğumda yaşadığım sıcaklığı burada buldum. Diyarbakır’da yerel bir radyoda DJ’ydim. Cinsel kimliğim nedeniyle işten çıkarıldım. Şimdi işsizim. Cinsel yönelimimi annem ve ablam biliyor ama babamla maalesef buzları eritemedik. Yine de şükür.
HAYALİ: İnsanların ve tüm ötekilerin birbiriyle anlaştığı bir dünya istiyorum. Kitaplarla dolu, kedilerim ve dostlarımı ağırladığım şato gibi bir evimin olmasını hayal ediyorum.
Babam öldürür beni
Isra (33)
Doğma büyüme Diyarbakırlıyım. Kürdüm. Yıllar önce göç etmeyi düşündüm. Hebûn’da aktivist olunca vazgeçtim. Göçmek, kaçmaktı. Mücadelenin yerinde yapılması gerektiğine inanıyorum. Erkek arkadaşımla birlikte yaşıyorum. Arada aileme uğruyorum. Cinsel kimliğimi bilmemeleri gerekiyor. Yıllarca çalışıp biriktirdim. Evliliği reddedince ailem işyerime, arabama el koydu. Cinsel kimliğimi öğrense babam şiddet uygular, öldürür beni. Ailem özünde iyi ama sistemin onlara öğrettiği bilgiler böyle. Bu nedenle kadın ve LGBT cinayetleri işleniyor. Tanıdık, akrabaların bakışlarından kurtulmak için bile bizi öldürürler.
HAYALİ: İnsan onurunun her şeyden üstün sayıldığı bir Anayasa hayal ediyorum. Hayvan haklarıyla ilgili yasal düzenlemelerin yapılmasını istiyorum. Keşke ailem beni evlendirme fikrinden vazgeçse…
Sevgilimle el ele yürüsek
Çirusk (25)
Diyarbakırlıyım. Kırmançiyim, Aleviyim, eşcinselim. Üniversite mezunuyum. İki ablama açığım, diğer aile bireylerine dolaylı açığım. Herhangi bir problem yaşadığımda ablam sırtımdaki yükü alıyor. Ötekinin olmadığı, Alevilerin yakılmadığı, Kürt gençlerinin başına bomba yağdırılmadığı, kadınların katledilmediği bir dünya hayal ediyorum. Sevgilimle el ele tutuşup sokakta yürümek, kafede canım istediğinde dudağını öpmek istiyorum.
HAYALİ: Hem Kürdüz, hem Ermeniyiz, hem Aleviyiz, hem LBGT hem maden işçisiyiz… Yani bu ülkenin tüm ötekileri biziz. Tüm bu ötekiler bir araya geldiğinde bu dünya daha yaşanır olacak.
Arkadaşlarımdan daha şanslıyım
Hewi (31)
Diyarbakırlıyım, Kürdüm. Ailem beni son dört aydır biliyor ama sormuyor. Üniversite mezunuyum, memurum. İşyerim cinsel kimliğimi bilmiyor. Erkek arkadaşımla sekiz yıl birlikte yaşadık. Aile baskısıyla evlenmek zorunda kaldı. Altı yıl kimseyle bir şey yaşamadım sonra iki aylık bir ilişkim oldu. Ailem öğrenince beni dışlamadı, bir şey sormadı. Bana güveniyorlar, yanlış bir şey yapmayacağımı biliyorlar. Ama arkadaşlarım benim kadar şanslı değil. Bu topraklarda dışlanan, öldürülen, patronu ve iş arkadaşlarının sarkıntılığına uğrayan, seks işçiliğine zorlanan o kadar çok ki. Hem Kürt hem eşcinsel olmanın yükü çok ağır. Hayat koşulları bir travesti, gay, lezbiyen için çok zor. Ama homofobi gibi gizli eşcinsellik de yaygın. Toplumda olduğu gibi Meclis’te de olduklarından eminim. Gay haklarının anayasal süreçte yer almasını istiyorum. Eşcinsel dendiğinde insanların aklına cinsel ilişki geliyor. Bizleri seks makinesi olarak görüyorlar. Peki eşcinsellerle cinsel ilişki kuranlar kimler?
HAYALİ: Sevgilime âşığım. Resmen evlenip onunla özgürce ve mutlu yaşamak istiyorum. Hangi ırk ve vatandan olursa olsun gençlerin öldürülmemesini, insanların huzurlu ve rahat yaşamasını istiyorum. (baskahaber)