Güney Kürdistan’da kadın sünneti sorunu sürüyor
HEWLER – Güney Kürdistan’da uzun yıllardan bu yana kadın hakları savunucuları kadın sünnetine karşı kampanya yürütüyor. Her yıl onbinlerce genç kadının kurbanı olduğu bu uygulama konusunda çalışma yürüten WADI adlı kuruluş özellikle Kerkük ve çevresinde kadın sünnetinin yaygın olduğunu kaydediyor.
Kadın sünneti dünyada en çok Kuzey ve Orta Afrika, Pakistan’ın bazı bölgelerinde görülüyor. Bu uygulama Güney Kürdistan’da da oldukça yaygın. İslamla çok fazla bir ilgisi olmadığı ifade edilen kadın sünnetinin İslam öncesinde kabile geleneklerine dayandığı düşünülüyor.
Güney Kürdistan’da kadın sünnetinin özellikle dini bağlılıkları yüksek olan topluluklarda görülmesi nedeniyle Federe Kürdistan Hükümeti öncelikle din adamlarını devreye koyarak bu uygulamanın durdurulmasına çalışıyor. Hükümetin Sağlık Bakanı Tahir Hewrami geçtiğimiz sene bir açıklama yaparak din adamlarının kadın sünnetine karşı mücadelede etkin rol almasını istemiş ve insanların bu şekilde bu uygulamaya karşı bilinçleneceklerini kaydetmişti.
WADI’nin verdiği bilgilere göre Güney Kürdistan’da Kerkük ve çevresinde yaşayan kadınların yüzde 40’ı sünnet edilmiş. Kerkük çevresindeki Kürt kadınları söz konusu olduğunda bu oran yüzde 65,4’e çıkıyor. Araplarda kadınlarda sünnet oranı yüzde 25,7 iken Türkmen kadınlarında ise bu oran yüzde 12,3.
Kadın hakları savuncuları bu bilgileri kadınların kendi açıklamalarına göre derlediklerini ifade ederken gerçek oranların çok daha yüksek olabileceğini kaydediyor.
Yapılan araştırmalara göre kadın sünnetinde en temel etken anne ve büyükannelerden gelen baskı. Erkeklerin kadın sünneti konusunda belirleyici olma oranları ise oldukça düşük.
WADI’nin Kerkük’te yaptığı araştırmada Arap ve Türkmen ailelerinde de kadın sünnetinin görülmesinin konunun sadece Kürt toplumunda değil Ortadoğu’da genel olarak görülen bir uygulama olabileceğini gösteriyor.
Süleymaniye yakınlarındaki Pishder, WADI çalışanlarından Gola Ahmet Hama’ya göre kadınlar için bir cehennem. Pishder ve çevresindeki kadınların yüzde 95’i sünnet edilmiş. Bölgede sadece iki köyde sünnet uygulaması yok.
Pishder’de hemen hemen tüm evlilikler görücü usulüyle oluyor. 2012 yılının ilk üç ayında 5 “namus” cinayetinin işlendiği kasabada 8 kadın da intihara teşebbüs etti.
Federe Kürdistan Hükümeti geçtiğimiz sene kadın sünnetini tamamen yasakladı. Ancak Kerkük bölgesi henüz resmi olaran Kürdistan Hükümetine bağlı değil. Kerkük valisi Necmeddin Kerim kadın sünnetini yasaklamaya sempatiyle baktığını açıklasa da henüz bu konuda harekete geçilmiş değil.
Irak genelinde ise bu konuda henüz bir yasaklama söz konusu değil.
Kaynak: ANF
