‘Sınır tanımayan kadınlar’
Hülya ADIYAMAN – JINHA
ELÎH – Kadın iş gücünün ev, tarla, bahçe gibi birçok alanda etkin olduğunu ama toplumda emeğinin görünmediğini dile getiren Hêvî Kadın Atölyesi koordinatörü Gurbet Nas, “Kadının görülmeyen emeğinden yola çıkarak, fotoğrafçılığı böyle etkin bir alan haline getirdik. ‘Niye kadınlar, kadın bakış açısıyla kareler çekemesin?’ diye düşündük ve bu projeyi oluşturduk” dedi.
Almaya Celle Belediyesi ve Batman Belediyesi’nin ortaklaşa düzenlediği “Jinên Bê Sînor” (Sınırsız Kadınlar) projesi içeriğinde yer alan fotoğrafçılık atölyesi, Celle’de yaşayan Êzîdî Kürt kadınlar ile Batmanlı kadınları buluşturuyor. Hêvî Kadın Atölyesi’nin gerçekleştirdiği fotoğrafçılık atölyesinde 5 kursiyer, köyde, kentte çalışan kadınlar konusu üzerine fotoğraf çalışmaları yapıyor. 2013 Ocak ayında bitecek olan proje sonunda, kursiyerlerin çektiği fotoğrafların Almanya’nın Celle kentinde sergilenmesi bekleniyor. Aynı zamanda Celle kentindeki Êzîdî Kültür Evi’nin gerçekleştirdiği fotoğrafçılık atölyesinde eğitim gören Êzîdî Kürt kadınların çektikleri fotoğrafların da Batman’da sergilenmesi planlanıyor.
‘Kendimi fotoğraflarla ifade edebildiğimi öğrendim’
Fotoğraf çekme atölyesine katılan aynı zamanda halı fabrikasında muhasebeci olan kursiyer Melek Uçar, kursa geldikten sonra kendisini fotoğraflarla ifade ettiğini söylüyor. “Kimi insan yazıyla kimi şiirle ben de fotoyla ifade ediyorum kendimi. Fotoğraflar da çok şey anlatılıyormuş onu öğrendim” diyen Melek, proje bittikten sonra da fotoğraf çekeceğini kaydediyor. Çalıştığı halı fabrikasındaki kadınları fotoğrafladığını dile getiren Melek, “Üç kahramanınım var. Üç kadın. Gülbeyaz, Nesrin bir de Şilan” diyor.
‘Neden kadın bakış açısıyla fotoğraf çekilmesin?’
Batman Belediyesi Hêvî Kadın Atölyesi ve Almanya Celle Belediyesi Êzîdî Kültür Evi ile ortaklaşa gerçekleştirilen fotoğraf sergisi projesi için, 5 kadın kursiyerle çalışmalarına devam ettiklerini ifade eden Hêvî Kadın Atölyesi Koordinatörü Gurbet Nas, toplumdaki bütün iş alanları gibi fotoğrafçılık alanının da erilleşmiş olduğuna işaret ediyor. Kadın iş gücünün ev, tarla, bahçe gibi birçok alanda etkin olduğunu ama toplumda emeğinin görünmediğini dile getiren Hêvî Kadın Atölyesi koordinatörü Gurbet Nas, “Kadındaki iş gücünden yola çıkarak fotoğrafçılığı böyle etkin bir alan haline getirdik. Niye kadın bakış açısıyla kareler çekilmesin diye düşündük ve bu projeyi oluşturduk” diyor.
Batman’da birçok Êzîdî köyünün bulunduğunu söyleyen Gurbet, Celle kentinin nüfusunun birçoğunun da Batmanlı Êzîdî Kürtlerden oluştuğunu vurguluyor. “Jinên Bê Sînor” projesi ile Celle kentindeki Êzîdî Kürt kadınlarla Batman’daki Kürt kadınları ortak bir paydada buluşturmanın önemine değinen Gurbet, “Ömrünün bütün bir kısmını Almanya’da bir göç hayatıyla, göç travmasıyla yaşayan bir kadın aslında kendi toplumunda olsa nasıl bir yaşam sürecekti. Buradaki yaşamları görmesini sağlıyoruz” diyor. Proje bitiminde çekilen fotoğrafların Almanya’nın Celle kentinde sergileneceğini dile getiren Gurbet, “Biz, Celle’deki Êzîdî Kürt kadınlarla Batmanlı kadınların fotoğraflarını buluşturacağız. Bu kareleri bu yaşamları buluşturacağız” diyor. Projenin ikinci etabında Almanya’da ki Êzîdî Kürt kadınların, Alman kadınların çekeceği fotoğrafların Batman’da sergileneceğini belirten Gurbet, çekilen fotoğraf kareleriyle kadının kendi emeğini görme sonucunda özgüven geliştireceğini ve toplum içinde kendini görünür kılacağına işaret ediyor. Batman Belediyesi, Celle Belediyesi, Batman Sanat Derneği, Êzîdî Kültür Evi’nin ortaklaşa düzenlediği “Jinên Bê Sînor” projesinin Ocak 2013 yılında sona ereceğini belirten Gurbet, fotoğraf sergisinin yanı sıra kadın ve göç, toplumda kadın yeri konulu panelleler düzenleneceğini söylüyor.
‘Cezaevinde bekleyen kadınları çekeceğim’
Fotoğraf çekmeyi çok sevdiğini dile getiren barış annesi Sultan Azbay, “ Beğendiğim, sevdiğim her şeyin fotoğrafını çekiyorum” diyor. Kursiyer arkadaşlarının çarşıda kadın, mahallede kadın, köyde kadın gibi konular üzerine çalıştığını belirten Sultan anne, kendisinin de cezaevi önünde bekleyen kadınların fotoğraflarını çektiğini ifade ediyor. Çevresinden çok olumlu tepkiler geldiğini söyleyen Sultan anne, “Nerede çalışırsam, nereye gidersem sorun, sıkıntı olmuyor. Batman Belediyesi’ne bize tanıdığı bu imkanlardan dolayı teşekkür ediyorum” şeklinde konuşuyor.
İlk defa fotoğraf makinesini kullanmaya başladığını ve bunun heyecanını yaşadığını dile getiren ev kadını Şehnaz Barış, proje bittikten sonra da fotoğraf çekmeye devam edeceğini belirtiyor. Köylerde yaşayan kadınları çektiğini aktaran Şehnaz,”Tandır ekmeği yapan kadınları, tarlalarda çalışan kadınları, emekçi kadınları çekiyorum. Çok merak ediyorlar ne için çekiyorsunuz, amacınız nedir diye soruyorlar. Biz de yanıt veriyoruz. Batman’da yaşayan kadınların yaşamları hayatları nasıldır bu yansıtmaya çalışıyoruz. Kendimizi fotoğraflıyoruz aslında.” diyor.